CIASTKA „BOŻE ŁASKI” I ICH WYPIEK
Boże łaski (cz. boží milosti) piekło się na wiele okazji – najczęściej na Wielkanoc, podczas karnawału i na Boże Narodzenie. O tym, kiedy będą się piekły, decydowały zwyczaje w każdym regionie i rodzinie. Najczęściej boże łaski kojarzą się właśnie ze Świętami Wielkiejnocy. Sama ich nazwa wskazuje, że naprawdę stanowią część największego święta chrześcijańskiego.
W przeszłości boże łaski były tradycyjnym wielkanocnym deserem, którego na świątecznym stole nie mogło zabraknąć. Dziś już trochę wyszły z mody wyparte przez inne wielkanocne przysmaki. Baranka, chleb wielkanocny (cz. mazanec) czy drożdżówki zwane judaszami można znaleźć dosłownie w każdym domu, boże łaski – już niestety nie. Wielka szkoda. Ten kruchy przysmak „z dziurką” smakuje doskonale na ciepło i na zimno.
KIEDY PIEKŁY SIĘ BOŻE ŁASKI
Boże łaski piekło się zgodnie z tradycją na Poniedziałek Wielkanocny, nie wcześniej. Był to ostatni świąteczny wypiek, jaki przygotowywały gospodynie. Wszystko zaczynało się w Wielki Czwartek od pieczenia judaszy. W Wielki Piątek był s pieczeniem spokój. Za to w sobotę piekło się baranka i od razu chleb wielkanocny na niedzielę. W poniedziałek nadeszła kolej na boże łaski.
Mimo że boże łaski pieczono na różne okazje, najmocniej związane były właśnie z wiosną. Jak głosi legenda, wręczano je oraczom przed ich pierwszą wiosenną wyprawą na pole. Mówi się też, że stanowiły prowiant pielgrzymów – przez dziurkę w ciastku błądzący pielgrzym mógł zerknąć, aby odnaleźć drogę. Nie bacząc na ich pierwotne przeznaczenie, spróbujcie je w tym roku upiec. Zobaczycie, że nie będzie to wasz ostatni raz.
PRZEPIS NA BOŻE ŁASKI
Przepisów na boże łaski jest bardzo dużo. Za każdym razem wymaganych jest kilka podstawowych składników, które z pewnością znajdą się w każdym domu. Oprócz mąki będziecie potrzebować również jaja, szczyptę soli, śmietanę, cukier i masło. Niektóre gospodynie dodają również rumu lub białego wina. Najczęściej wykorzystywana jest mąka pszenna lub orkiszowa. Jeżeli chcecie wypróbować coś nowego, upieczcie boże łaski z gryczanej razowej Pernerki. Przekonacie się, jakie są dobre. Przepis znajdziecie tu.
Uwaga: Boże łaski są kruche, obchodźcie się z nimi delikatnie, aby ich nie pokruszyć.
O tym, dlaczego piecze się baranek, możecie przeczytać tu.
O tym, dlaczego piecze się chleb wielkanocny (cz. mazanec), możecie przeczytać tu.
O tym, dlaczego piecze się judasze, możecie przeczytać tu.